Over de vroege fotografie

Iets over de start van de fotografie.
De alleroudste, bekende foto’s zijn in ongeveer 1820 gemaakt. Deze waren nog heel experimenteel, maar het  was een uitvinding die natuurlijk snel aandacht kreeg. Tond 1870 werd fotogaferen echt een nieuwe toegepast wonder. De eerste camera`s werden nog alleen binnen gebruikt, daarom zijn de oudste foto’s vaak portretten. Iets later nam de eerste fotograaf een camera mee de straat op. Van hoe vroeg de eerste foto`s van een bepaalde plaats is, is afhankelijk van et feit of er toen iemand was die zich een camera kon permiteren en er ook al mee naar buiten ging. Daarnaast nmoeten die foto`s natuurlijk ook nog bewaard zijn gebleven. Van Zierikzee zijn er bijvoorbeeld drie straatfoto`s van voor 187o bekend, van kleinere plaatsen hier in de regio zijn de oudste meestal van 1890/1900.

In het begin duurde het maken van een foto lang, de camera moest minutenlang openstaan om genoeg belichting te krijgen. Met name daarom zijn de meeste heel oude foto’s nogal stil: vrij starre portretten of lege straten. Dat op veel heel oude foto`s geen mens te zien is, is dus niet zo omdat het hier toen zo saai was, maar vanwege de technische beperkingen van het fotograferen. In het begin werden foto’s waarschijnlijk ook bewust op stille momenten gemaakt om geen vlekken van beweging te krijgen. Van een heel oude foto, genomen in Parijs, is bekend dat de straten bedrieglijk stil lijken: door de lange openingstijd vlakken alle bewegende objecten, zoals wandelaars en koetsen elkaar weg, alleen wat steeds op zijn plek blijft, beklijft in het beeld. Op die foto zijn daarom alleen een schoenpoetser en een klant te zien, die toevallig de hele tijd op hun plek bleven.
Dat de straatfoto`s met mensen vaak in de O kijkhier!-expo`s  wat stijf ogen, is dus ook niet alleen omdat fotograferen een bijzondere zaak was, maar komt dus vooral omdat ze lang stil moesten staan. Hoe kostbaar fotograferen was blijkt ook uit het feit dat enkele foto’s waarop op de achtergrond of zelfs op de voorgrond bewogen mensen staan, deze toch werden gekoetserd.
Van een tiental jaar later zijn er al foto`s waarop mensen een stuk meer ontspannen ogen en soms ook al van kinderen die echt spelen.


Sporen van de techniek: gebarsten glas-negatieven.
Op  een enkele foto zie je een echte lijn lopen. De foto`s zijn expres niet bijgewerkt, ook deze strepen zijn niet gecamoufleerd. Ze laten iets bijzonders zien van de vroeger fototechniek. In het begin werden foto`s gemaakt door het licht dat in de camera-box viel op een glasplaatje met een dun laagje zilverzout op te vangen.. Het zilver oxideerde bij feller licht en zo kreeg je, door het spel van licht en schaduw, een echt mooi beeld. Dat het goed werkte is wel te zien aan de foto, die er zijn. Deze glasplaatjes breken echter ook snel, dus een bekend punt is dat er bij afdrukken soms een lijn te zien is omdat er een keer een barst in het plaatje is gekomen of omdat zelfs twee delen tegen elkaar aangeschoven moesten worden.