De verhalen staan ook op de pagina over de zomerexpo in Zierikzee. Bij de expo over WO-l wordt op de speciale pagina daarover verzwezen naar meer info.)
Er is veel meer interessants en leuks te vertellen naar aanleiding van de foto`s.
Vooreerst hier n.a.v. de zomerexpo een beperkte greep extraatjes of linkjes naar extraatjes per serie.
– Over gelegenheden vroeger en nu n.a.v. speciale gelegenheidsexpo`s.
– Over het leven vroeger n.a.v. foto`s uit de expo.
– Over de situatie vroeger in de kernen aan de hand van de foto`s.
1 Bij De Punt
Waar eeuwenlang akkers waren
Hier een wat alternatieve uitbreiding van de zomerexpo. Met de nieuwbouwwijk van Zierikzee, Poortambacht, is in de jaren zestig gestart. Daarvoor was het eeuwenlang akkergbied, waarvan werden niet of alleen per ongeluk foto`s werden gemaakt. Een enkele, bijzondere glimp is echter wel gevonden.
2 Bij FiZi
De calicotweverij
Bioscoop Fizi zit in het oude kantoorgebouw van De Weverij, hier rechts op de foto. Deze weverij was een filiaal van een bedrijf uit de achterhoek, dat in de 19e eeuw, op uitnodiging van de Gemeente, naar Zierikzee is gekomen, om te zorgen voor werkgelegenheid. Achter dit kantoor waren de werkplaatsen. De weverij is niet heel lang in gebruik geweest, de concurrentie werd steeds groter en het was niet meer rendabel. Daarna is het pand nog een tijdje gebruikt door een school en meer. Na lang leeg gestaan te hebben is het inmiddels prachtig gerestaureerd en heeft het een culturele functie. Wie nieuwsgierig is naar meer info over de weverij: klik HIER.
3 Bij Poststraat 37
Lekker fietsen, toen en nu
Op verschillende foto`s uit de expo zie je mensen nmet fietsen. Er was toen nog geen elektrische fiets, maar deze fietsen hadden 100 jaar geleden in principe kennelijk wel al hetzelfde model als nu, met twee evengrote wielen en een kettingkast. In de Poststraat hangt nu (zomer 2018) ook een foto van iemand op een racefiets. Het is een Zierikzeënaar, die toen een vrij bekende wielrenner was. Deze fiets had nog geen carbonwielen, maar ook deze heeft al een racestuur zoals wij dat kennen. Geïnteresseerd in meer? Zie ook nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_de_fiets
4 Bij Havenpark 5
Sociëteit Concordia en het haventje aan de Mol, Zierikzee
Van hieraf een mooi uitzicht op Concordia (geen sluikreclame, maar een voordeel bij een naam die al meer dan 10o jaar aangehouden wordt). Concordia was, rond 1900, ten tijde van de foto, die hier te zien is, nog een sociëteit. Je moest lid zijn van de club om er heen te mogen. Het was een gezelligheidsclub, waar je elk dag heen kon, en ‘natuurlijk’ alleen voor ‘Heeren’. Concordia was de oudste sociëteit, later waren er meer. Het clubgebouw bestond eerst alleen uit het hoge pand links. Eerder liep de haven niet alleen door tot Concordia, het water liep tot halfweg de 18e eeuw nog verder, ook achterlangs dat oude deel van Concordia. In 1900 was er, zoals op de foto te zien, intussen rechts een grote bijbehorende tuin. Deze tuin en de tuinen erachter, van de huidige pizzeria en van de voormalige, oude apotheek, konden er pas komen nadat het watertje gedempt was. Dat gebeurde omdat het op een gegeven moment nauwelijks meer werd gebruikt en het water steeds snel stonk.
5 Havenpark 13
Over Koninginnedagvieringen vroeger
De verjaardag van de koning of koningin wordt al heel lang gevierd met volksfeesten en dat gebeurde in Zierikzee ook rond 1900 al vooral op het Havenplein. Nu is dit feest ter ere van de verjaardag van koning Willem-Alexander, daarvoor voor die van de koninginnen Beatrix, Juliana en Wilhelmina. Rond 1900 gingen de vlaggen uit voor koningin Wilhelmina. Er zijn leuke foto`s nagebleven van optochten, die werden georganiseerd en van kinderspelen, zoals ‘zakloopen’.
Koningin Wilhelmina, de overgrootmoeder van Willem-Alexander, kwam in 1898 op haar 18e verjaardag op de troon. Zij volgde. zodra ze volwassen was. haar vader op. die al was overleden toen zij 5 was. De troonsbestijging en alle lustra van deze troonsbestijging waren in haar periode dus altijd vanzelf op Koninginnedag. Dat werd vaak dubbelfeest. Bij haar troonsbestijging werden er in veel plaatsen Wilhelmina-lindes geplant. In Zierikzee staat er ook een, naast het plein van de Nieuwe Kerk. Deze is inmiddels van echt (een koningin waardig) majestueus formaat.
6 Bij Havenpark 18
Over koetsen en hondenwagens
Bij de expositie is op allerlei foto`s iets te zien van het vervoer vroeger. Hier een foto van een prachtige koets met paarden, gebruikt voor dagelijks verkeer van de betere burger. Veel rijkeren hadden zelf een koets en achter het huis een koetshuis en en stal, maar er waren ook ‘taxi’s’. Net zo interessant is de foto van de appelverkoper. Onder zijn kar zit een hond. Bij een ‘hondenkar’ was de hond heel laag ingespannen. Deze trok ook niet in zijn eentje de kar, het was een tweede kracht naast de duwende koopman zelf. Er zullen misschien nog mensen zijn, die zelf nog functioneel in een koets met paard gereden hebben of een hondenkar hebben gebruikt, er zullen in elk geval mensen zijn van wie dit telt voor ouders of grootouders. Inzendingen van herinneringen of van doorgegeven info en verhalen daarover zijn van harte welkom.
7 Kraanplein
Iets over de fotografie vroeger
De alleroudste, bekende foto’s zijn in ongeveer 1820 gemaakt. Het was een uitvinding die natuurlijk snel aandacht kreeg. In de jaren vijftig werd fotograferen al een beetje gewoon. De oudste foto uit Zierikzee, bij ‘O kijk’ is van iets na 1850! (Natuurlijk hopen we dat er meer hele oude boven tafel komen.)
In het begin duurde het maken van een foto lang, de camera moest minutenlang openstaan om genoeg belichting te krijgen. Met name daarom zijn de meeste heel oude foto’s nogal stil: vrij starre portretten of lege straten. Fotograferen was natuurlijk een bijzondere zaak, maar dat de mensen vaak wat stijf ogen komt dus vooral omdat ze lang stil moesten zitten. Van een tiental jaar later zijn er al foto`s waarop mensen een stuk meer ontspannen ogen en soms ook al van kinderen die echt spelen. Ondanks dat het vrij veel gedoe was, worden er al vrij snel ook foto`s op straat gemaakt. Dat de kinderen op deze foto`s nog zo stilletjes staan is dus niet omdat ze zo saai waren of zo braaf.In het begin werden foto’s waarschijnlijk ook bewust op stille momenten gemaakt om geen vlekken van beweging te krijgen. Van een heel oude foto, genomen in Parijs, is bekend dat de straten bedrieglijk stil lijken: door de lange openingstijd vlakken alle bewegende objecten, zoals wandelaars en koetsen elkaar weg, alleen wat steeds op zijn plek blijft, beklijft in het beeld. Op die foto zijn daarom alleen een schoenpoetser en een klant te zien, die toevallig de hele tijd op hun plek bleven.